Data publikacji:
2023-08-08
Strona główna > Artykuł
"Doceniać życie" - reportaż Joanny Bogusławskiej o Stanisławie Grzesiuku, bardzie warszawskiej ulicy
Studio Reportażu i Dokumentu
Stanisław Grzesiuk przyszedł na świat w Małkowie na Lubelszczyźnie, dokąd jego rodzice wyjechali po zajęciu Warszawy przez Niemców podczas I wojny światowej. Bard Czerniakowa poza byciem pieśniarzem, był też autorem autobiograficznej trylogii: "Boso, ale w ostrogach", "Pięć lat kacetu" i "Na marginesie życia". Był popularyzatorem przedwojennego folkloru czerniakowskiego.
Stanisław Grzesiuk fot. Domena publiczna/Polona.pl
"Docenić życie" - reportaż Joanny Bogusławskiej
Pieśniarz z Czerniakowa, pisarz, więzień obozów koncentracyjnych w Dachau i Mauthausen urodził się 6 maja 1918 roku. We wrześniu 1939 roku opuścił Warszawę, żeby wstąpić do Wojska Polskiego. W 1940 roku został aresztowany podczas łapanki i wysłany na roboty do Niemiec. Stamtąd trafił do obozu. W niemieckich nazistowskich obozach koncentracyjnych był od kwietnia 1940 roku do wyzwolenia Mauthausen-Gusen w maju 1945 roku.
Strategię przetrwania w obozie, opartą o własne zasady, opisał w wydanej w 1958 roku książce "Pięć lat kacetu". Grzesiuk otwarcie i szczerze opowiadał, jak dzięki swemu życiowemu sprytowi i twardemu charakterowi udało mu się przeżyć w trybach niemieckiej machiny eksterminacyjnej. "Podstawą życia w obozie było, w moim pojęciu, maksymalne miganie się od pracy oraz organizowanie jedzenia, a w zasadzie można to ująć w jedno zdanie - postępować przeciw wszystkim zarządzeniom władz obozowych, bo wszystkie zarządzenia miały na celu jak najszybsze wykończenie więźniów" - pisał. Wartka, akcja, poczucie humoru i brak fałszywej martyrologii zyskały książce czytelniczy sukces.
Po wojnie wrócił do Warszawy. Koncertował, pracował na kierowniczych stanowiskach, założył rodzinę. Zmarł w wieku 45 lat na gruźlicę. Był otoczony przyjaciółmi i ogromną miłością rodziny.
Czytaj również:
- "Ziemny raj". Reportaż Aleksandry Sadokierskiej [POSŁUCHAJ]
- Powstanie Warszawskie 1944. "List do Orlika": premierowy reportaż Antoniego Rokickiego [POSŁUCHAJ]
***
Reportaż "Doceniać życie" autorstwa Joanny Bogusławskiej został wyemitowany we wtorek (8.08) w ramach pasma "Noc z Reportażem" (godz. 1.10-3.00) w Programie 1.