Data publikacji:
2016-03-17
Strona główna > Artykuł
„Jedność” – reportaż Marty Rebzdy
Polskie Radio
W 1943 roku mieszkańcy wsi Osiny postanawiają wspólnie przechować żydowską dziewczynkę - Esterę Borenstein. Wszyscy dzielą tajemnicę. Czują się na równi odpowiedzialni.
Estera Borenstein w bytomskim sierocińcu po wojnie.fot.
„Udałam się w rodzinne strony mamusi, bo tak się kiedyś umówiłyśmy. Na wieczór zaszłam do ludzi, którzy kupili kiedyś majątek mojego dziadka. Przyznałam im się, kim jestem. Bardzo się dziwili, ale bali się mnie trzymać. Nie miałam jednak gdzie pójść. W końcu umówili się z innymi na wsi, że każdy będzie mnie trochę trzymał u siebie tak, że wszyscy będą winni i jeden drugiego nie wyda. Zrobili taką, znaczy się, jedność. Wieś ta nazywała się Osiny”.
To fragment relacji złożonej w 1947r. w żydowskim sierocińcu w Bytomiu przez 15-letnią wtedy Esterę Borenstein. To też jedyne pisemne świadectwo niezwykłej jak na owe czasy postawy mieszkańców polskiej wsi.
Jaka jest pamięć tych chwil w samej wsi Osiny? Czy żyją jeszcze ludzie, którzy pamiętają 10-letnią żydowską dziewczynkę, która od 1943r. przez rok a może nawet dłużej ukrywała się w ich wsi? Co sprawiło, że mieszkańcy Osin zdecydowali się na tak solidarną formę pomocy? I wreszcie jakie były dalsze losy Estery Borenstein?
Autorka wystąpiła w zeszłym roku do Instytutu Yad Vashem o przyznanie mieszkańcom wsi Osiny i rodzinie Pieniaków tytułu Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. Równocześnie Instytut Raoula Wallenberga uhonorował wieś tytułem "House of life"/"Dom życia" i wprowadził tę historię do swojego programu edukacyjnego".
Zapraszamy do wysłuchania reportażu Marty Rebzdy "Jedność" w Jedynce, w czwartek 17 marca, ok. 15.30.