Strona główna > Artykuł

"Ostatni szabat" - reportaż Agnieszki Czarkowskiej

Polskie Radio

27 czerwca 1941 roku, w dniu wkroczenia Niemców do Białegostoku, natychmiast rozpoczął się pogrom Żydów.

Główne wejście do Wielkiej Synagogi przy ulicy Suraskiej w Białymstoku, fragment przedwojennej pocztówkifot. Wikipedia/Public Domain

"Ostatni szabat" reportaż Agnieszki Czarkowskiej (Noc z reportażem/Jedynka)

To wydarzenie zapoczątkowało masową eksterminację ludności żydowskiej w Białymstoku. Mężczyzn i chłopców wyciągano z domów, rozstrzeliwano na ulicach, około 600-700 Żydów spędzono do Wielkiej Synagogi. Niemcy wrzucali tam granaty i podpalili bożnicę. Ogółem w hitlerowskim pogromie zginęło tego dnia blisko 2000 Żydów. Z palącego się budynku udało uratować się tylko kilkanaście osób. To zasługa jej dozorcy Polaka - Józefa Bartoszko, który otworzył boczne okienko. 

Do dziś niewiele o nim wiadomo. Zachowała się jedynie jego krótka powojenna relacja. Bohater pozostał właściwie zapomniany, nikt z historyków nie zna jego losów. Próżno szukać jego nazwiska wśród patronów białostockich ulic czy skwerów...

Mija 75 lat od spalenia Wielkiej Synagogi przy ulicy Suraskiej w Białymstoku. Po murowanej bożnicy nie ma śladu, w jej miejscu stoi pomnik – zniszczona kopuła synagogi.

***

Tytuł reportażu: "Ostatni szabat"

Autorka reportażu: Agnieszka Czarkowska

Data emisji: 27.06.2016

Godzina emisji: 23.15

gs/mc