Data publikacji:
2020-07-20
Strona główna > Artykuł
Ważne osiągnięcie polskich uczonych - barwniki fluorescencyjne
Jedynka
Zespół badaczy prof. Daniela Gryko opracował innowacyjne barwniki do zastosowania m.in. w mikroskopii fluorescencyjnej. Emitują one bardzo silnie światło czerwone, a zatem umożliwiają badanie głębiej położonych struktur biologicznych. To może mieć istotne zastosowanie w medycynie.
Prof. Daniel Grykofot. PAP/Bartłomiej Zborowski
Wyniki badań prof. Daniela Gryko ukazały się w prestiżowym piśmie naukowym - "Angewandte Chemie".
- Trwałość barwników zależy od wielu czynników, ale jednym z nich jest gęstość elektronowa. Ogólnie wiadomo, że jeżeli jest ona niska to trwałość barwników rośnie. W jaki sposób moglibyśmy ją obniżyć? Potrzebujemy specjalnych grup atomów, które obniżają gęstość elektronową i jedną z nich jest grupa nitrowa. To jest odkrycie przynajmniej sprzed 100 lat. Dlaczego nie było zbytnio zastosowane do tej pory? Z tego powodu, że grupa nitrowa jednocześnie tłumi fluorescencję (…). Nasze podejście było takie, żeby tak zmodyfikować strukturę barwnika, aby miał grupę nitrową, która zwiększa jego trwałość i nie obniża intensywności fluorescencji. Po wielu latach udało się to opracować - opowiada prof. Daniel Gryko z Instytutu Chemii Organicznej Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.
Ważne odkrycie polskich naukowców (Jedynka/ Eureka)
Zastosowanie w medycynie
Gość Jedynki myśli o tym, aby przy pomocy innowacyjnych barwników zbadać funkcję kanałów potasowych w mitochondriach, które oddziałują na część chorób, tj. cukrzycę czy choroby serca.
- Jednym z pomysłów jest to, aby barwniki po dodaniu elementu, który rozpoznaje jon potasu, zastosować w tych właśnie badaniach kanałów mitochondrialnych. Ta praca już trwa. W tej chwili nie mamy jeszcze tych najlepszych barwników, ale mam nadzieję, że będą już gotowe może na jesieni - mówi prof. Daniel Gryko.
Prof. Daniel Gryko. Profil: FNP
Laureat polskiego Nobla
Prof. Daniel Gryko jest laureatem polskiego Nobla, czyli Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, w obszarze nauk chemicznych i o materiałach za opracowanie oryginalnej metody syntezy i charakteryzację związków z grupy porfirynoidów.
Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej otrzymują naukowcy za osiągnięcia i odkrycia naukowe, które otwierają nowe perspektywy poznawcze oraz wnoszą wkład w postęp cywilizacyjny i kulturowy. Zwycięzcy otrzymają statuetki oraz nagrodę pieniężną w wysokości 200 tys. zł. Nagrody FNP przyznawane są od 1992 roku w czterech kategoriach: nauk o życiu i o Ziemi, nauk chemicznych i o materiałach, nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich oraz nauk humanistycznych i społecznych.
***
Tytuł audycji: "Wieczór odkrywców" w ramach audycji Eureka
Prowadzi: Krzysztof Michalski
Gość: prof. Daniel Gryko (Instytut Chemii Organicznej Polskiej Akademii Nauk w Warszawie)
Data emisji: 20.07.2020
Godzina emisji: 19.07
DS