Studio reportażu Polskiego Radia

 

W nocy z 2 na 3 sierpnia w Muzeum Powstania Warszawskiego można było wysłuchać monodramu na podstawie tej pozycji w wykonaniu Adama Woronowicza. Aktorowi na scenie towarzyszyły wizualizacje stworzone z archiwalnych zdjęć Warszawy oraz muzyka na żywo w wykonaniu Karima Martusewicza.

W "Pamiętniku z Powstania Warszawskiego" Miron Białoszewski opisuje swoje doświadczenia z okresu od 1 sierpnia do 9 października 1944 roku, z perspektywy cywila. Jego relacja kreuje obraz powstańczej Warszawy obserwowanej przez zwykłego człowieka. Brak w niej patosu, heroicznej walki i atmosfery wojennej przygody.

Świat przedstawiony jest światem piwnic, bram, podwórek, prowizorycznych kuchni i zbiorowych legowisk. W świecie tym odwróceniu ulegają wartości: dom staje się miejscem niebezpiecznym, piwnica mieszkaniem, kościołem, szpitalem. Najważniejsze stają się przedmioty: cegła służąca do zbudowania kuchni, skorupa garnka, łyżka.

Zagrożenie śmiercią powoduje degradację formy współżycia zbiorowości, ale na ich miejsce pojawiają się nowe, zastępcze formy i rytuały. W nich przejawia się "nieheroiczny heroizm" zwykłych mieszkańców Warszawy. Bardzo wyraźny jest tu instynkt przetrwania. 

Prace nad "Pamiętnikiem" Białoszewski rozpoczął w 1967 roku. Gotowy maszynopis złożył w Państwowym Instytucie Wydawniczym w 1968 roku. Książka ukazała się w 1970 roku.

W "Kulturalnej Jedynce" można posłuchać fragmentu "Pamiętnika" w interpretacji samego autora.

Poza tym w audycji:

- Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie,

- "Podaruj wiersz" akcja społeczna Fundacji im. Zbigniewa Herberta,

- 3. Festiwal na Wolnym Powietrzu w Poznaniu,

- Bulwar[t]Sztuki w Krakowie,

- teatralny felieton historyczny Ewy Heine. 

***

Tytuł audycji: Kulturalna Jedynka

Prowadzi: Anna Stempniak

Data emisji: 2.08.2020 r. 

Godzina emisji: 22.10

kk