Data publikacji:
2020-11-29
Strona główna > Artykuł
"Słabość demokracji i parlamentaryzmu". Prof. Maciej Marszał o źródłach włoskiego faszyzmu
PolskieRadio 24
- W latach 20. ub. wieku faszyzm był postrzegany niemalże jako ruch romantyczny. Zachwycony był nim Winston Churchill. Ten ruch był postrzegany jako coś, co doprowadzi do zburzenia starego, liberalnego, parlamentarnego świata, co zaprowadzi nowy porządek - mówił w Polskim Radiu 24 prof. Maciej Marszał, politolog i prawnik.
Benito Mussolinifot. Wikipedia/domena publiczna
29.11.2020 prof. Maciej Marszał (Polskie Radio 24 / Konfrontacje Idei)
Od początku badań nad faszyzmem zjawisku temu towarzyszyły kontrowersje i polemiki zarówno co do jego genezy, jak i znaczenia
Głównym założycielem i przywódcą ruchu faszystowskiego we Włoszech był Benito Mussolini. Stał na czele powstałej w 1921 roku Narodowej Partii Faszystowskiej. W wyniku "marszu na Rzym" - mającego doprowadzić do przejęcia władzy w kraju - w 1922 roku Mussoliniemu została powierzona funkcja premiera.
Zdaniem prof. Macieja Musiała początkowo poglądy głoszone przez członków włoskiej partii faszystowskiej były mieszaniną nacjonalizmu, socjalizmu, syndykalizmu i populizmu. Dopiero po latach powstała jedna doktryna polityczna faszyzmu, której strażnikiem stał się Mussolini.
Prof. Maciej Marszał zarysował w audycji genezę faszyzmu i jego odbiór w Europie. - W latach 30. widzenie faszyzmu oczywiście się zmienia, ale początkowo był on widziany w kategoriach pewnej świeżości i romantyzmu - podkreślał. Zwracał uwagę także na fascynację przemocą, wpisaną w hasła faszystowskie. - Faszyzm był buntem przeciwko powojennemu światu. Wojna, słabość demokracji i parlamentaryzmu, z którymi nie radziły sobie Włochy, stąd faszyzm znalazł w tym kraju podatny grunt - przypominał.
Posłuchaj
29.11.2020 prof. Maciej Marszał (Polskie Radio 24 / Konfrontacje Idei)
- We włoskim faszyzmie istniały "wyspy autonomii", to Kościół katolicki, dwór królewski i kręgi intelektualistów. W Trzeciej Rzeszy nie mieliśmy tego, tam państwo wkraczało w każdą sferę życia obywateli i społeczeństwa. We Włoszech odwoływano się do prawa rzymskiego, w Niemczech natomiast mamy od czynienia z ideami praw natury stworzonymi na tle rasowym, tam rasizm stał sie głównym elementem składowym ideologii nazistowskiej - mówił gość audycji o różnicach między włoskim faszyzmem a niemiecką myślą narodowo-socjalistyczną.
Czytaj również:
Więcej w nagraniu.
***
Audycja: "Konfrontacje idei"
Prowadzący: Zdzisław Krasnodębski
Gość: prof. Maciej Marszał
Data emisji: 29.11.2020
Godzina: 8.06
PR24/ka