Data publikacji:
2022-01-16
Strona główna > Artykuł
Artemisia Gentileschi i "Alegoria malarstwa", która uważnie patrzy
Dwójka
O życiu Artemisii Gentileschi wiemy całkiem sporo. W rzymskim archiwum zachowały się grube tomy z procesu, który jej ojciec Orazio wytoczył malarzowi Agostino Tassiemu; Artemisia pisała też liczne listy do kochanków.
Artemisia Gentileschi, "Alegoria malarstwa", ok. 1638, (Royal Collection, Londyn)fot. PAP/Jonathan Brady
Dzięki skrupulatnym zapisom sądowym znamy szczegóły i okoliczności gwałtu, którego dopuścił się na Artemisii współpracownik jej ojca. Byli kochankami, ale proces wytoczono dopiero po kilku miesiącach od tragicznych wydarzeń, ponieważ Tassi ostatecznie nie ożenił się z piękną malarką.
Znakomita twórczość Artemisii Gentileschi interpretowana bywa zazwyczaj w perspektywie jej dramatycznej biografii. Tematem audycji nie będzie jednak żadna z krwawych dekapitacji - jedna z wersji Judyty z głową Holofernesa, za pomocą których Artemisia rzekomo mściła się na męskim rodzie - lecz skromna "Alegoria malarstwa", namalowana ok. 1638 roku w Londynie.
Artystka w obrazie stosuje niektóre zalecenia Cesarego Ripy, który w "Iconologii" wskazał malarzom, jak powinni przedstawiać alegorię swojej sztuki. Miała nią być czarnowłosa kobieta ze złotym łańcuchem i wisiorkiem-maską, przedstawiona z przepaską na ustach (wszak malarstwo jest nieme).
W obrazie Artemisii kobieta uważnie patrzy. Zapewne w lustro, w którym odbija się jej wizerunek pochodzący z innego zwierciadła. Tylko tak, dzięki systemowi odbić, Artemisia mogła przedstawić się z profilu. "Alegoria malarstwa" jest bowiem jej autoportretem, chociaż rysy twarzy kobiety nie oddają wieku artystki. Około 1638 roku zbliżała się już do pięćdziesiątki, a rysy postaci na obrazie zdecydowanie przypominają wizerunki Artemisii z młodości…
Artemisia Gentileschi, "Alegoria malarstwa", ok. 1638, (Royal Collection, Londyn)
Artemisia Gentileschi i "Alegoria malarstwa", która uważnie patrzy (Jest taki obraz/Dwójka)
***
Tytuł audycji: Jest taki obraz
Prowadził: Michał Montowski
Gość: dr Grażyna Bastek (historyk sztuki)
Data emisji: 16.01.2022
Godzina emisji: 14.45