Strona główna > Artykuł

"Przepływy sił" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej

Studio Reportażu i Dokumentu

Marek Budzyński urodził się wiosną 1939 roku w Poznaniu. Studia ukończył  na Politechnice Warszawskiej, gdzie w  2016 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego w Katedrze Projektowania Architektoniczno- Urbanistycznego. Wykładał na Politechnice Warszawskiej i filii Kopenhaskiej Akademii Sztuk Pięknych w Arhus.

"Przepływy sił" - reportaż Grażyny Wielowieyskiej

Jego twórczość reprezentuje nurt postmodernizmu. Najważniejszą urbanistyczną realizacją architekta jest warszawskie osiedle Ursynów Północny, projektowane we współpracy z Jerzym Szczepanikiem- Dzikowskim i Andrzejem Szkopem W  zamierzeniu Budzyńskiego, Ursynów miał być realizacją jego idei "koncentracji liniowej", zakładającej podejście do planowania przestrzeni uwzględniające stosunki społeczne i relacje między człowiekiem a przyrodą. Zgrupowane w niewielkie kolonie budynki mieszkalne, ale także szkoły, punkty usługowe oraz miejsca mające sprzyjać integracji mieszkańców: kawiarnie czy pralnie. Sieć ulic i placów miała nadać osiedlu kameralny charakter. Nie wszystkie założenia udało się zrealizować.

Wspólnie ze Zbigniewem Badowskim, Budzyński zaprojektował również na Ursynowie Kościół Wniebowstąpienia Pańskiego, którego dominującym elementem dekoracyjnym jest krzyż łaciński w centrum fasady.

Kościół  Wniebowstąpienia Pańskiego na Ursynowie
Kościół Wniebowstąpienia Pańskiego na Ursynowie, fot. Grażyna Wielowieyska

Istotnym polem jego działania są gmachy użyteczności publicznej. Budzyński wypracował w nich rozpoznawalny styl łączący  monumentalny, pompatyczny klasycyzm z wątkami ekologicznymi i bogatą symboliką. Wspólnie ze Zbigniewem  Badowskim zaprojektował gmach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, sąsiadujący z nim gmach dydaktyczny Wydziału Prawa i Administracji UW, bogaty w symbolikę Pałac Sprawiedliwości (siedziba SN). W Białymstoku, Operę i Filharmonię Podlaską –Europejskie Centrum Muzyki i Sztuki  (oddany w 2012). Gmach w zamyśle miał połączyć naturę i kulturę, dlatego monumentalna bryła pokryta została trawiastym dachem, dostępnym dla spacerowiczów. W ten sposób upodobniła się do naturalnego wzniesienia i harmonizuje z otaczającym krajobrazem. Istotnym elementem projektu jest również pasaż łączący operę z sąsiadującymi cmentarzami prawosławnym i żydowskim.

Projekt budowy kampusu 

Marek Budzyński jest również autorem projektu budowy kampusu Uniwersyteckiego w Białymstoku. To największa inwestycja ( w trakcie realizacji) w historii uczelni.

Obok tych zrealizowanych są też takie projekty, które często choć wygrały konkursy nie zostały zrealizowane, m.in. ambasada polska w Berlinie ( z Adamem Kowalewskim) czy Świątynia Opatrzności Bożej. Ten projekt jest wynikiem rozpisanego w 2000roku konkursu, w którym przyznano trzy równorzędne, pierwsze nagrody. Projekt Budzyńskiego zakładał usypanie kopca zwieńczonego kryształowym świetlikiem. Świątynia miała być schowana pod ziemią.

Pracownia Marka Budzyńskiego Pracownia Marka Budzyńskiego, fot. Grażyna Wielowieyska 

Jak mówi jego żona Krystyna, najbardziej ceni w mężu umiejętność połączenia, podejścia inżynierskiego z ideowym i artystycznym. Tworzenie piękna nieoderwanego, nie czysto technicznego. Posiada dar łączenia tego w bardzo realną a jednocześnie wizjonerską całość.

Czytaj również: 

***

Reportaż "Przepływy sił" autorstwa Grażyny Wielowieyskiej został wyemitowany w niedzielę (6.02) o godz. 17.10 w Programie 1.