Studio reportażu i dokumentu Polskiego Radia

Bohater reportażu podkreśla, że niesienie pomocy uchodźcom wojennym wiąże się z wieloma trudnościami. – Pomoc ma swoje wymiary. Człowiek, który w biedzie dostaje poratunek, musi w krótkim czasie stanąć na nogi: psychicznie, socjalnie. Polacy robią wszystko, co mogą, ale trzeba samemu zacząć sobie radzić... – tłumaczy psycholog.

Tereszczenko pochodzi z Odessy – trzeciego pod względem wielkości miasta w Ukrainie. W Polsce mieszka z rodziną od siedmiu lat. Jest założycielem Centrum Skutecznej Komunikacji w Ząbkach pod Warszawą. W Odessie pracował jako zastępca dyrektora największego prywatnego centrum medycznego w regionie. Szkolił personel medyczny w zakresie relacji z klientami.

Przez ponad cztery lata Aleksander Tereszczenko współpracował również z ocalałymi z wojny. Najważniejsze rozmowy dotyczyły nie tego, co żołnierze przeżyli na froncie – koncentrowały się na tym, jak życie ocalałych będzie wyglądało w przyszłości, jaką drogę obiorą oni sami i ich rodziny. Jednym z pacjentów Tereszczenko był dwudziestosiedmioletni mężczyzna. Przed zajęciem Doniecka w 2014 roku, wiódł on spokojne życie, miał żonę, dwoje dzieci. Był strzelcem sportowym, jednak nie pracował w wojsku. W trakcie wojny został snajperem. – Zabił 11 osób i nie mógł z tym żyć. Nie był psychicznie do tego przygotowany... – opowiada bohater reportażu. Pomoc psychologiczna udzielona przez Tereszczenko pomogła mężczyźnie stanąć na nogi i rozpocząć nowy rozdział w życiu.

Od wybuchu wojny w Ukrainie, 24 lutego, do dnia dzisiejszego do Polski przyjechało już ponad 3 miliony uchodźców. Jak radzą oni sobie ze stresem? Jedni modlą się, inni godzinami spacerują. Niektórzy sięgają po używki. Psycholog pomaga przyjezdnym w pokonywaniu codziennych problemów, takich jak: znalezienie pracy, nauka języka polskiego czy wysłanie dzieci do szkoły.

Coach przygotował krótki dokument z radami dla swoich rodaków przyjeżdżających ze wschodniej granicy. Radzi w nim m.in.: aby w najbliższym czasie nie rozmawiać na tematy religijne, historyczne czy językowe. Zdaniem wykładowcy UKSW, dyskusje te warto zostawić na później. – To daje wygodę dla wszystkich. Uważam, że kiedy jest w domu pożar, to nie gra się na pianinie, tylko ratuje się dzieci, dokumenty, kosztowności i ucieka... – tłumaczy bohater audycji.

Przyjmowanie obywateli Ukrainy pod własny dach może powodować wiele trudności. Psycholog tłumaczy, że szczera komunikacja między gospodarzami a uchodźcami jest podstawą dobrej relacji. Ważne, aby osoby przyjmujące w jasny i zdecydowany sposób poinformowały, jak długo mogą przyjąć gości i jakie zasady obowiązują w ich domu. Obie strony powinny jednak wykazywać się empatią. – Nie wiemy, kiedy to wszystko się skończy. Trzeba więc rozmawiać. I wtedy szacunek, wdzięczność wchodzi w normalne życie – uważa psycholog z UKSW.

Do Centrum Skutecznej Komunikacji niemal każdego dnia pukają kolejni uchodźcy. Tereszczenko spędza w pracy często 12 godzin dziennie. To duże obciążenie dla jego bliskich, m.in. żony Andżeliki. – Jestem po stronie światła, prawdy i pokoju. Nienawidzę wojny, nienawidzę śmierci, agresorów, którzy napadli na państwo... – mówi bohater reportażu. – Uważam, że jestem żołnierzem tego wojska, tej walki. Moja praca to mój front... – kończy.

***

W reportażu wystąpili m.in.: Andżelika Tereszczenko, Paweł Goździk. W audycji wykorzystano nagrania ze Lwowa, Przemyśla, Medyki. 

***

Reportaż "Sztuka pomagania" autorstwa Antoniego Rokickiego został wyemitowany w czwartek (5.05) o godz. 18.45 na antenie Programu 3.