Data publikacji:
2022-07-25
Strona główna > Artykuł
"Wielka akcja" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej
Studio Reportażu i Dokumentu
22 lipca 1942 r. ruszyły masowe wywózki ludności żydowskiej z getta warszawskiego do obozu zagłady Treblinka. W ciągu kilku tygodni Niemcy wymordowali ponad ćwierć miliona ludzi. Spośród gett utworzonych na ziemiach okupowanych przez Rzeszę Niemiecką to w Warszawie było największe.
Pożar na terenie obozu zagłady Treblinka II w czasie buntu więźniów 2 sierpnia 1943. Zdjęcie wykonane potajemnie przez Franciszka Ząbeckiego fot. Wikimedia Commons
"Wielka akcja" - reportaż Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej
Po napaści na Związek Sowiecki władze Rzeszy zdecydowały się na "ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej", czyli wymordowanie wszystkich europejskich Żydów. Powstały obozy zagłady Bełżec, Sobibór i Treblinka. Ten ostatni stał się miejscem kaźni, m.in. tysięcy Żydów z getta warszawskiego
Abraham Lewin z konspiracyjnej grupy Oneg Szabat zanotował: "Wiadomość o mającym nastąpić wysiedleniu. Panuje niewysłowiony smutek". Dwa dni później uzupełniał: "Wielka łapanka uliczna. Wloką starców, staruszki, chłopców i dziewczęta".
Adam Czerniaków, prezes warszawskiej Rady Żydowskiej, nie łudził się, że wywożeni ludzie trafią do pracy – jak kłamliwie zapewniali Niemcy. "Żądają ode mnie, bym własnymi rękami zabijał dzieci mego narodu. Nie pozostaje mi nic innego, jak umrzeć" - napisał w krótkim pożegnalnym liście do żony. 23 lipca popełnił samobójstwo.
***
Reportaż "Wielka akcja" autorstwa Urszuli Żółtowskiej-Tomaszewskiej został wyemitowany w poniedziałek (25.07) o godz. 21.15 na antenie Czwórki.