Strona główna > Artykuł

"Wolny eter" - reportaż Ewy Szkurłat

Studio Reportażu i Dokumentu

6 lipca 1982 r. po raz pierwszy w eterze pojawiła się audycja Radia "Solidarność" w Krakowie. Z inicjatywy kilku małopolskich opozycjonistów radio działało w Krakowie i innych miastach Małopolski z przerwami niemal do rozpoczęcia rozmów okrągłego stołu.

Radio "Solidarność" w styczniu 1982 rokufot. Archiwum Polskiego Radia

"Wolny eter" - reportaż Ewy Szkurłat

Nie wszyscy pamiętają, że w Nowej Hucie już w grudniu 1981 roku wyemitowano podczas strajku 6 albo 7 audycji. Były słyszalne w promieniu 5 km od Huty. Protest był reakcją pracowników na wprowadzenie stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku.

Audycje nadawane były nieregularnie, a o terminach ich emisji informowały kolportowane wcześniej ulotki. SB nagrywała audycje na taśmy magnetofonowe, ale nie mogła namierzyć radiostacji, ponieważ zarówno czas emisji był krótki, jak i ta sama audycja nadawana była z różnych miejsc.

Emitowane materiały miały charakter informacyjny – podawano w nich apele i odezwy zdelegalizowanego związku, przekazywano wiadomości z Krakowa i kraju. Jedną z najciekawszych była audycja nadana 10 listopada 1982 - ze względu na swą długość (35 minut), miejsce oraz sposób emisji: korzystano z czterech głośników umieszczonych na rusztowaniach remontowanego budynku na Rynku Głównym w Krakowie. Innym razem radiowcy nadawali z samochodu skradzionego SB, na którym zainstalowali megafony i umieścili napis "nadzór ruchu". Kilkukrotnie zmieniał się sygnał wywoławczy podziemnej stacji - początkowo były to "Mury" Jacka Kaczmarskiego, później melodia "Jak długo na Wawelu", a następnie "Siekiera, motyka". Radio funkcjonowało do końca lat 80.

W reportażu "Wolny eter" udział wzięli: Jan Ciesielski, Leszek Jaranowski, Grzegorz Surdy, Rafał Marchewczyk i Wojciech Marchewczyk.

Czytaj także:

***

Reportaż Ewy Szkurłat pt. "Wolny eter" został wyemitowany we wtorek (30.08) o godz. 23.10 na antenie Programu 1.