Data publikacji:
2022-09-01
Strona główna > Artykuł
"Stocznia - Sierpień - 42 lata później" - reportaż Barbary Marcinik
Studio Reportażu i Dokumentu
W słynnej Sali BHP przygotowywana jest wystawa artysty, fotografującego Stocznię oraz tereny po-stoczniowe od końca lat 90 XX wieku, ale także bohaterów wydarzeń, które doprowadziły do powstania Solidarności – 44-latka – Michała Szlagi. Tytuł ekspozycji: "Stocznia. Dokument Utraty".
Anna Proletariuszka, Gdańsk 2004.fot. Michał Szlaga
"Stocznia - Sierpień - 42 lata później" - reportaż Barbary Marcinik
W tym samym mniej więcej czasie, czyli od początku sierpnia , w jednej z ocalałych hal , na terenie dawnej tzw. Stoczni Cesarskiej, realizowano premierę spektaklu pod tytułem „Anna”. Aktorka – Agnieszka Przepiórska - zaproponowała Annie i Michałowi Grubmanom realizację spektaklu o Annie Walentynowicz. Postanowiono pokazać ten spektakl 14 sierpnia, w 42 rocznicę wybuchu strajku w Stoczni . Wyreżyserowała go Anna Gryszkówna na podstawie scenariusza Piotra Rowickiego. Źródłem tego scenariusza była biografia autorstwa Doroty Karaś i Marka Sterlingowa – "Walentynowicz. Anna szuka Raju".
Oboje – fotoreporter i aktorka - reprezentują to samo pokolenie, ludzi, którzy nie mieli szansy uczestniczyć w zdarzeniach sprzed 42 lat. On jest Kaszubem, ona Warszawianką. Nie znają się nawzajem. Interesujące okazało się ich świadectwo, ich zaangażowanie w sprawę, którą zaczęli poznawać wiele lat po Sierpniu 80’.
Z rozmów, przeprowadzanych z nimi na początku sierpnia tego roku, powstał reportaż, w którym usłyszymy także opowieści dwóch emerytowanych pracowniczek Stoczni Gdańskiej - pań Urszuli i Haliny. Były one gośćmi premiery „Anny”.
W reportażu nie mogło zabraknąć głosu Anny Walentynowicz, który odnaleźliśmy w Archiwum Polskiego Radia, w audycji dokumentalnej Janiny Jankowskiej i Magdy Skawińskiej z 2005 roku – „Wojna legend czyli zaduma nad życiem Anny Walentynowicz”.
Postanowiliśmy zatem połączyć te dwie historie: kobiety i Stoczni Gdańskiej. Obie złożyły się na jedną z opowieści o tym, co m.in. pozostało po wydarzeniach Sierpnia 80’, z perspektywy 2022 roku oraz w świadectwach reprezentantów dwóch odległych od siebie pokoleń. Panie Urszula i Halina pracowały w Stoczni przed 42 laty. Pani Urszula poznała Annę i była jej uczennicą na stanowisku suwnicowej . Pani Halina na początku strajku urodziła swoją czwartą córkę.
Michałowi Szladze dziękujemy za udostępnienie nam unikatowego zdjęcia – portretu "Anna Proletariuszka”- wykonanego przez niego w 2004 roku na tle zrujnowanej hali fornierni. Michał Szlaga zauważył, że portret Anny Walentynowicz powstał kilkadziesiąt metrów od hali, w której realizowana była premiera „Anny”.
***
Reportaż Barbary Marcinik "Stocznia – Sierpień – 42 lata później" został wyemitowany w środę (31 sierpnia) o godz. 22.15 na antenie Programu 3.