Strona główna > Artykuł

"Nasz bohaterski Franek" - reportaż Moniki Chrobak

Studio Reportażu i Dokumentu

Rok 2022 w gminie Poronin został ustanowiony Rokiem Profesora Franciszka Łukaszczyka. Pochodzący ze znanych góralskich rodów naukowiec był pionierem polskiej radioterapii onkologicznej.

Doktor Franciszek Łukaszczyk - dyrektor i naczelny lekarz Instytutu Radowego - w swoim gabinecie przy biurkufot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

"Nasz bohaterski Franek" - reportaż Moniki Chrobak

W 1932 r. we współpracy z Marią Skłodowską-Curie Franciszek Łukaszczyk współorganizował Instytut Radowy w Warszawie, którego został pierwszym dyrektorem. Wybitna uczona uważała, że odkryty przez nią radioaktywny pierwiastek powinien uczynić Polskę jednym z czołowych ośrodków wykorzystania go w medycynie. Funkcję dyrektora placówki Franciszek Łukaszczyk pełnił zarówno przed wojną, jak i po II wojnie światowej, aż do swojej śmierci w 1956 roku. 

W czasie II wojny światowej naukowiec wsławił się ukrywaniem radu, przekazanego mu przez Marię Skłodowską-Curie, najpierw na działce letniskowej pod Warszawą, a po wybuchu Powstania Warszawskiego we własnym domu w Poroninie. Dzięki temu, że ukrył pierwiastek, możliwe było po wojnie szybkie wznowienie leczenia pacjentów onkologicznych. Jego walka o zachowanie radu, bez odpowiednich zabezpieczeń, zakończyła się jego śmiercią. Zmarł na białaczkę w maju 1956 roku. Dwukrotnie został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, a także Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Czytaj również:

***

Reportaż pt. "Nasz bohaterski Franek" autorstwa Moniki Chrobak został wyemitowany w piątek (7.10) o godz. 0.35 na antenie Programu 1.