Data publikacji:
2023-05-07
Strona główna > Artykuł
Pisarz i kompozytor Jarosław Abramow-Newerly. "Chce ich wszystkich upamiętnić" - reportaż Joanny Bogusławskiej
Studio Reportażu i Dokumentu
Jarosław Abramow-Newerly urodził się 17 maja w 1933 roku, polski pisarz, kompozytor, autor słuchowisk oraz tekstów i muzyki do piosenek. Jest synem pisarza Igora Newerlego i Barbary Abramow, nauczycielki i aktorki, przed wojną związanej z teatrem "Baj". Matka Jarosława Abramowa-Newerlego pochodziła z biednej rodziny żydowskiej.
Jarosław Abramow-Newerly podczas Krajowych Targów Książki, 2005 rok. fot. Agencja Forum
"Chce ich wszystkich upamiętnić" - reportaż Joanny Bogusławskiej
Po śmierci matki dziewczynka trafiła do prowadzonego przez Janusza Korczaka Domu Sierot. Tam poznała przyszłego męża - Igora Newerlego. Ich syn, Jarosław Abramow-Newerly, wychował się na warszawskim Żoliborzu. Jarosławowi i jego matce także groziło getto, ale Igor Newerly wyrobił rodzinie aryjskie papiery.
Mieszkał razem z rodzicami na III Kolonii Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej na Żoliborzu. W 1951 ukończył Liceum Ogólnokształcące TPD im. Bolesława Limanowskiego w Warszawie. W latach 1951−1955 studiował filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. W 1955 uzyskał magisterium. Był jednym ze współzałożycieli Studenckiego Teatru Satyryków (STS), dla którego pisał skecze i piosenki, debiutował w nim również jako aktor. W STS działał aż do 1969 roku.
Na lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte przypada rozkwit jego twórczości dramaturgicznej, opublikował m.in. "Licytację", "Anioła na dworcu", "Derby w pałacu", "Wyciąg do nieba". W latach 1960-1966 pracował jako kierownik Redakcji Teatru Młodego Słuchacza w Polskim Radiu.
"Obaj z ojcem zaczęliśmy pisać prozę po czterdziestce - podobno do prozy trzeba dojrzeć. Mnie wcześniej ciągnęło do teatru, pisałem dramaty. Do Kanady wyjechał w 1985 roku i tam zaczął pisać prozę. Mieszkając w Toronto, Jarosław Abramow-Newerly zainteresował się historią i losami polskich emigrantów w Kanadzie i uczynił je tematem swojej prozy. W latach 90. ukazywały się kolejno - "Alianci", "Pan Zdzich w Kanadzie", "Kładka przez Atlantyk", "Nawiało nam burzę", "Młyn w piekarni".
Jest także autorem słuchowisk, tekstów i muzyki do piosenek, m.in. Piosenka o okularnikach (wykonywana m.in. przez Tadeusza Łomnickiego, Sławę Przybylską, Zofię Kucównę i Annę Marię Jopek), Bogdan, trzymaj się (utwór napisany i skomponowany dla Bohdana Łazuki, Widzisz, mała (śpiewana przez Sławę Przybylską i Adriannę Biedrzyńską), Mówiłam żartem (śpiewana przez Igę Cembrzyńską).
Abramow-Newerly jest również twórcą spektakli i widowisk telewizyjnych oraz kompozytorem (m.in. muzyki do tekstów Agnieszki Osieckiej). Wydania zbiorowe jego utworów to m.in. "Dramaty", "Co pan zgłasza?" i "Pięć minut sławy". Istnieją też ich przekłady na kilkanaście języków.
Czytaj również:
- Józef Walaszczyk – Sprawiedliwy wśród Narodów Świata [POSŁUCHAJ]
- 80. rocznica powstania w getcie warszawskim. "Przywrócić pamięć" - reportaż Joanny Bogusławskiej
***
Reportaż "Chce ich wszystkich upamiętnić" autorstwa Joanny Bogusławskiej został wyemitowany w niedzielę (7.05) o godz. 17.10 na antenie Programu 1.