Strona główna > Artykuł

Fontanna Pamięci. "Węzełek" - reportaż Magdy Skawińskiej

Studio Reportażu i Dokumentu

Wojna, bieda, zmiana granic, reżim polityczny... różne są powody zmiany miejsca zamieszkania. Kiedyś uciekinierzy wkładali najpotrzebniejsze rzeczy w chustkę i zawiązywali rogi tworząc węzełek. Dziś pakują plecaki lub walizki. Zmienił się może bagaż uciekiniera czy wygnańca. Nie zmieniło się jednak to, że ludzie nadal szukają lepszego miejsca do życia.

Pomnik "Węzełek" poświęcony przesiedlonym ludziom (2013 rok) fot. East News/Marek Bazak

"Węzełek" - reportaż Magdy Skawińskiej

20 lat temu we Wrocławiu powstał pomnik -  Fontanna Pamięci. Jego autorem jest profesor Akademii Sztuk Pięknych z Poznania - Maciej Szańkowski. Pomnik został pomyślany jako instalacja kilku elementów: odlanego z brązu ogromnego węzełka ustawionego na granitowym brzegu fontanny, zatopionych w wodzie kluczy i napisu: PANTA RHEI – "Wszystko płynie". Symbolika rzeźby odwołuje się do historii Wrocławia i przesiedleńczych losów jego mieszkańców. 

"Węzełek" był tym symbolicznym znakiem tułaczki, wymuszonej wędrówki, przenoszenia resztek swego dobytku w niewielkim zawiniątku. Natomiast klucze były symbolem utraconego domu, bezpieczeństwa, własności. Były też symbolem przywiązania do miejsca, z którego się pochodziło.

W 2022 roku pomnik został zdemontowany i czeka na nową lokalizację. Do Wrocławia natomiast nadal ściągają przybysze z innych krajów. Różne języki słyszymy na ulicach miasta. Ala jest artystką. Swoje prace prezentuje w Polce i za granicą. Przyjechała prawie 10 lat temu z Białorusi. Była studentką uczelni artystycznej w Mińsku. Do walizki spakowała najniezbędniejsze rzeczy i narzędzia do pracy w glinie. Skończyła we Wrocławiu studia i nie zamierza wracać.

Tatiana uciekła z dwójką dzieci po napaści Rosji na Ukrainę. Spakowała w trzy małe plecaki najpotrzebniejsze rzeczy: dokumenty, leki i śpiwór oraz ciepłe skarpety. Klucze od mieszkania zostawiła rodzinie. W Ukrainie pracowała jako pielęgniarka. WE Wrocławiu musiała się przekwalifikować i teraz pracuje w żłobku z dziećmi. Nie wie czy wróci kiedykolwiek do domu.

We Wrocławiu mieszkają przedstawiciele ponad 120 krajów krajów świata.  

Czytaj także:

***

Reportaż "Węzełek" Magdy Skawińskiej został wyemitowany we wtorek (30 stycznia) o godz. 22.10 na antenie Trójki.