Strona główna > Artykuł

"Mały z Ochoty" - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego

Studio Reportażu i Dokumentu

Nosił furażerkę Luftwaffe z biało-czerwoną wstążką. Bogdan Bartnikowski miał zaledwie 12 lat, gdy 80 lat temu został Powstańcem Warszawskim na Ochocie. Wołali na niego "Mały”. I był dumny z tego pseudonimu, bo powstańcy - mimo wieku - traktowali go poważnie. Pomagał przenosić lekarstwa, pościel i niezbędne dla ostrzeliwanego szpitala powstańczego oraz sprzęt zdobyty już pierwszego sierpnia 44 roku, po potyczce z niewielkim oddziałem niemieckim.

Powstańcy warszawscy podczas uroczystości rocznicowych na Ochocie - pierwszy od lewej - płk Bogdan Bartnikowski ps. MAŁYfot. Adam Bogoryja-Zakrzewski

"Mały z Ochoty” - reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego

Losy jego najbliższych są okazją do opowiedzenia o relacjach z rodzicami oraz postawie podczas okupacji i powstania. Zaskakuje jego obecny stosunek do Niemców, który zmienił się po latach, mimo doświadczeń horroru okupacji, okrucieństwa oddziałów pacyfikujących Warszawiaków, ukrytych w piwnicach, utraty ojca i uwięzienia w dwóch obozach koncentracyjnych m.in. Auschwitz-Birkenau.
Obecnie pisze kolejną książkę – właśnie o Auschwitz-Birkenau w oczach dzieci. Od lat jest zapraszany do Włoch i Niemiec na spotkania autorskie, a także rozmowy z młodzieżą szkolną.
"Są dla mnie bardzo ciekawe" - podkreśla. Jest dobry odbiór, duże zainteresowanie. Dodaje, że wiedza uczniów niemieckich o Powstaniu Warszawskim jest niewielka. Wielu nic o nim nie wie. Znają historię Powstania w getcie. O tym, które wybuchło w Warszawie rok później, najczęściej nie słyszeli.
Młodzież niemiecką zaskakuje obecny stosunek Bogdana Bartnikowskiego do oprawców z lat wojny. "Sami o to pytają. Jak, mając takie drastyczne przeżycia - wypędzenie z domu, utratę rodziców, obóz koncentracyjny i otarcie się o śmierć, jak mogę obecnie przyjeżdżać do Niemców. Tłumaczę im, że przyjeżdżam do innych Niemców, którzy nie są winni tego, co popełnili ich przodkowie. Nie mogę ich traktować jak zbrodniarzy. Mogą być ludźmi nam bliskimi. Może nie przyjaciółmi, ale przychylnymi Polsce, którzy chcą być dobrymi sąsiadami. I to do nich trafia".


Reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego "Mały z Ochoty” emitowany był w niedzielę (1 września 2024) o godz. 17.10 na antenie Programu 1.


***

SRID