Strona główna > Artykuł

"Tamten październik"

migracja

Wydarzenia w Budapeszcie, które w krótkim czasie przekształciły się w Powstanie - rozpoczęły się 23 października 1956 roku od wiecu solidarnościowego z protestem robotniczym w Polsce.

Wydarzenia w Budapeszcie, które w krótkim czasie przekształciły się w Powstanie - rozpoczęły się 23 października 1956 roku od wiecu solidarnościowego z protestem robotniczym w Polsce. Grupa studentów budapesztańskich uczelni, wśród których był George Gomory zorganizowała manifestacje pod pomnikiem generała Bema - bohatera obu narodów. Młodzi ludzie skandowali "Wszyscy Węgrzy chodźcie z nami, pójdziemy za Polakami". Manifestacja miała charakter pokojowy, ale budziła tak wielkie emocje, że garstka studentów przemieniła się w tłum, który maszerując ulicami miasta budził entuzjazm mieszkańców i przerażenie "awoszów" czyli węgierskiej "bezpieki". Wkrótce pojawiły się hasła i żądania dotyczące demokratyzacji życia i przemian ustrojowych. Odpowiedzią komunistycznych władz były strzały do zgromadzonego tłumu. Tak zaczęło się Powstanie Węgierskie, bohaterska i tragiczna zarazem karta w historii tego narodu. "Bratnia pomoc" armii Radzieckiej przy użyciu czołgów położyła kres marzeniom o wolności, a przywrócone rządy partii komunistycznej pod wodzą Janosa Kadara zasłynęły mściwością i konsekwentnym okrucieństwem. Karą najczęściej stosowaną wobec powstańców była śmierć. Audycja zawiera nagrania archiwalne przedstawiające atmosferę Warszawy w październiku 1956 roku i przykłady solidarności polsko węgierskiej. Sytuacja na Węgrzech zrekonstruowana jest ze wspomnień mówiących po Polsku uczestników Powstania Węgierskiego (np. jeden z inicjatorów wiecu, który dał początek Powstaniu - George Gomory) oraz Polaków, którzy byli świadkami tych zdarzeń ( Wiktor Woroszylski - autor "Dziennika węgierskiego") .Narratorem jest uczestnik Powstania w 1956 roku - Akoś Engelmeier - były ambasador Republiki Węgierskiej w Polsce.