Strona główna > Artykuł

"Żywy Róż" ponownie na krakowskich Plantach. Bettina Bereś odtworzyła performens swojej matki

Dwójka

"Żywy Róż" to tytuł performansu Marii Pinińskiej-Bereś. Po ponad czterdziestu latach odtworzyła go na krakowskich Plantach Bettina Bereś. Córka i opiekunka spuścizny artystki posadziła krzew róży, odtwarzając tym samym gest swojej mamy z 1981 roku. Jaki wymiar dziś możemy przypisać tej manifestacji?

Bettina Bereś podczas otwarcia jednej ze swoich wystaw w Toruniu w 2023 roku. Córka i opiekunka spuścizny Marii Pinińskiej-Bereś posadziła na Plantach różę, odtwarzając gest mamy z 1981 rokufot. Tytus Żmijewski/PAP

"Żywy Róż" ponownie na krakowskich Plantach. Bettina Bereś odtworzyła performens swojej matki (Wybieram Dwójkę)

Bettina Bereś odtworzyła performens pt. "Żywy Róż" z 1981 roku. Na krakowskich Plantach zasadziła krzew róży. Symbol ma być gestem upamiętnienia twórczości matki artystki - Marii Pinińskiej-Bereś, wybitnej awangardowej rzeźbiarki i performerki.

"Żywy Róż" ponownie na krakowskich Plantach. Bettina Bereś odtworzyła performens swojej matki (Wybieram Dwójkę)

 

"Czy wiosną róże zakwitną na różowo?"

W listopadzie 1981 roku Maria Pinińska-Bereś, ubrana na różowo, wykopała na krakowskich Plantach dół, w którym zasadziła krzew róży. Z fartucha oraz grabi zrobiła sztandar i wbiła go w ziemię. Na zewnątrz umieściła tabliczkę z napisem "Żywy Róż". Na koniec performensu wypowiedziała w trzech językach pytanie: "Czy wiosną róże zakwitną na różowo?". Niecały miesiąc później w Polsce został wprowadzony stan wojenny. Performens stał się rodzajem manifestacji o niespełnionej nadziei na lepsze jutro. 

Czytaj także:

Nowa symbolika gestu

- To był ponury czas. Atmosfera była napięta. Nie było wiadomo, jak potoczą się nasze losy. Nikt nie spodziewał się stanu wojennego. Pytanie Marii Pinińskiej-Bereś było ważne i bardzo autorskie, tak samo jak kolor różowy - zaznaczył Jerzy Hanusek z Fundacji Jerzego Beresia i Marii Pinińskiej-Brereś.

- W 1981 roku aura była zupełnie inna. Mam nadzieję, że tegoroczna pogoda jest wróżbą, a róża przetrwa i będzie kwitła. Ten performens jest dla mnie znakiem czasu. Po raz pierwszy odważyłam się go powtórzyć, mając nadzieję, że krzew będzie kwitł, a miejsce zostanie poświęcone mamie - wyjaśniła Bettina Bereś, odtwórczyni "Żywego Różu".

Maria Pinińska-Bereś

Maria Pinińska-Bereś - artystka, autorka obiektów, rzeźb, instalacji i performensów. Cechą wyróżniającą jej prace stało się użycie tkaniny jako materiału rzeźbiarskiego. Swoim realizacjom często nadawała kolor różowy, który symbolizował kobiecość. Tematem jej prac z kolei był sposób postrzegania kobiet przez społeczeństwo.

***

Rozmawiała: Justyna Nowicka

Goście: Bettina Bereś (odtwórczyni "Żywego Różu") i Jerzy Hanusek (Fundacja Jerzego Beresia i Marii Pinińskiej-Brereś)

Data emisji: 6.11.2024

Godzina emisji: 17.10

Materiał wyemitowano w audycji Wybieram Dwójkę.

mat.pras/zch/wmkor