Data publikacji:
2024-11-29
Strona główna > Artykuł
"Barbórecka" - reportaż Małgorzaty Lachendro
Studio Reportażu i Dokumentu
To historia związana z obrazem Świętej Barbary, patronki górników i towarzyszki ich codziennego życia od połowy XIX wieku. Ten niezwykły wizerunek znajdował się w kopalni Andaluzja w Piekarach Śląskich. Kopalni już nie ma, ocalał jedynie wizerunek patronki.
Kopalnia Węgla Kamiennego Andaluzja, która działała samodzielnie od 1911 do około 1999 roku, znajdowała się w Piekarach Śląskich, w dzielnicy Brzozowice-Kamieńfot. Narodowe Archiwum Cyfrowe
Wizerunki św. Barbary można spotkać w kopalnianych cechowniach i chodnikach, na sztandarach, w górniczych domach, kapliczkach i kościołach. Jest ich mnóstwo. Rzeźby i figurki z węgla, drewna i gipsu, grafiki i oleodruki, ale przede wszystkim obrazy.
Reportaż opowiada o jednym z nich, ale żeby dotrzeć do tego niezwykłego wizerunku św. Barbary trzeba odnaleźć niepozorne skrzyżowanie w Piekarach Śląskich, na którym stoi znak. Ten znak ma kształt wieży kopalnianej i informuje, że na opustoszałym polu znajdowała się kiedyś kopalnia wydobywająca w czasach świetności kilkanaście tysięcy ton węgla na dobę.
Po kopalni Andaluzja nie zostało prawie nic. Nic, oprócz obrazu św. Barbary, patronki dobrej śmierci i trudnej pracy. Patronki, którą górnicy z Andaluzji próbują ocalić od zapomnienia, tak jak ona niegdyś chroniła ich od złego.
Historię tego obrazu przybliżają - dr Beata Piecha-van Schagen, z chorzowskiego skansenu i emerytowani górnicy - Eugeniusz Świerc, Piotr Skowronek i Jerzy Baranowski.
św. Barbara/ fot. Małgorzata LachendroReportaż "Barbórecka” w realizacji dźwiękowej Jacka Kurkowskiego, z muzyką Jędrzeja Panka.
Został wyróżniony w Ogólnopolskim Konkursie Stypendialnym im. Jacka Stwory.
POSŁUCHAJ REPORTAŻU MAŁGORZATY LACHENDRO "BARBÓRECKA"
4 grudnia jest dorocznym świętem górników – Barbórką. Nazwa święta pochodzi od imienia Barbara. Obchody barbórkowe na ziemiach polskich były znane już w XVIII wieku. Rano górnicy wybierali się w mundurach na uroczystą mszę św. Nabożeństwa niekiedy były także odprawiane na terenie kopalni przy figurze św. Barbary.
Reportaż Małgorzaty Lachendro "Barbórecka" emitowany był w audycji "Klub Trójki: Audiodokument" w poniedziałek (2 grudnia 2024) o godz. 20.05 na antenie Programu 3.
***
SRPR