Strona główna > Artykuł

"Tajemnica kamienicy przy Poznańskiej" - reportaż Antoniego Rokickiego

Studio Reportażu i Dokumentu

Poznańska 11 to zapomniany adres Powstania Warszawskiego. A przedwojenna kamienica w sercu Warszawy odegrała ważną rolę na powstańczej mapie stolicy. To tam mieszkają Krystyna Wrońska i Jerzy Michalski. Są rodzeństwem. W tej samej kamienicy spędzili dzieciństwo i niemal całe życie. Mało kto wie, że w czasie Powstania Warszawskiego działał tam punkt opatrunkowy, a piętro wyżej - szpital. Dziś historia tego miejsca niemal zniknęła z pamięci mieszkańców i książek.

kamienica przy ulicy Poznańskiej 11 w Warszawiefot. Antoni Rokicki

Obecni mieszkańcy Poznańskiej nie znają losów budynku, a w wielu książkach o powstaniu nie znajdziemy informacji o tym, że w tym miejscu w 1944 roku był szpital.
Rodzinne wspomnienia odkryła Aleksandra Fafius, córka powstańczej łączniczki. Mama pani Aleksandry wspomniała kiedyś, że przy ulicy Poznańskiej znajdował się punkt opatrunkowy dla powstańców. Ta informacja wróciła do kobiety kilkadziesiąt lat później, gdy zaczęła prowadzić kwiaciarnię w tym samym budynku. "Po drugiej stronie ulicy walczył Batalion Zaremba-Piorun" - wspomina bohaterka reportażu Antoniego Rokickiego. Obecny prezes Okręgu Warszawa Światowego Związku Żołnierzy AK opowiadał, że sanitariuszki prowadziły tam rannych, jego kolegów - dodaje.
O tym, jak wyglądało codzienne, zwykłe życie na Poznańskiej, opowiada Krystyna Wrońska, z domu Michalska. W 1944 roku miała 11 lat. Zapytana o najsilniejsze wojenne wspomnienie, relacjonuje najboleśniejszy dzień z tego dramatycznego okresu. Był nim 13 września. W kamienicę trafiła wtedy bomba. Pani Krystyna wraz z bliskimi utknęła w gruzach budynku. "Przerażający świst, huk, ciemność. Znaleźliśmy się pod tymi gruzami. Nic nie było widać. To był dzień, ale było ciemno… I słyszę taki głos - "Słuchajcie, Michalscy nie żyją”. Czuję, że żyję, tylko nie mogę się ruszyć, bo jakimś gruzem i pyłem jestem obsypana… I dopiero jak ten pył opadł, sąsiedzi zaczęli nas wyciągać…" - wspomina ze wzruszeniem bohaterka reportażu. Z kolei Jerzy Michalski, brat pani Krystyny, w wyniku tego dramatycznego wydarzenia, przestał mówić.
Jak wyglądała wojenna rzeczywistość z perspektywy kilkuletnich dzieci? Dzieci ukrywających i bawiących się w piwnicach przy Poznańskiej…

Krystyna Wrońska i Jerzy Michalski mieszkańcy kamienicy przy Poznańskiej w Warszawie Krystyna Wrońska i Jerzy Michalski mieszkańcy kamienicy przy Poznańskiej w Warszawie /fot. Antoni Rokicki



Reportaż Antoniego Rokickiego "Tajemnica kamienicy przy Poznańskiej" dostępny jest na stronie podcastowej polskieradio.pl

Na antenie Programu 1 emitowany był w piątek (1 sierpnia 2025) o godz. 0.30.




***

SRPR