Studio reportażu Polskiego Radia

"Trzy opowieści o niebie i ziemi" - reportaż Adama Wielowieyskiego i Witolda Zadrowskiego

W 1976 roku w Iwinach koło Bolesławca pęka tama osadnika kopalni miedzi. Adam Wielowieyski rejestruje wstrząsający materiał – obraz zniszczenia, który na długo pozostaje w pamięci słuchaczy. Trzy lata później poznaje Witolda Zadrowskiego. Razem wracają do Iwin, by nagrać „krajobraz po bitwie”. Tak rodzi się reportaż "Żywioł", nagrodzony I nagrodą w Ogólnopolskim Konkursie na Radiowy Reportaż Literacki.To spotkanie dwóch reportażystów staje się początkiem wieloletniej współpracy. Wielowieyski i Zadrowski wspólnie tworzą ponad 20 reportaży. Wiele z nich zdobywa prestiżowe nagrody, a każdy z nich to osobna opowieść o człowieku, miejscu i czasie. Ponad dekadę po pierwszym wspólnym nagraniu realizują nowy, ambitny projekt. "Trzy opowieści o ziemi i niebie” to trzy przypowieści o ludzkich losach, splecione z ziemią, marzeniami i gwiazdami. Bohaterami są: Skrzypkowa, mieszkanka Iwin koło Bolesławca, gdzie pękła tama w kopalni miedzi. Władysława Olejnikowa, rolniczka z wielkopolskiej wsi Białykał, gospodarująca na 5 hektarach, zafascynowana astronomią oraz Adam Giedrys, skromny krawiec, pasjonat nauki, zaproszony przez NASA do USA.
"Trzy opowieści o ziemi i niebie" zostały wyróżnione w prestiżowym konkursie Prix Futura w 1979 roku, potwierdzając siłę dokumentu radiowego jako formy artystycznej i społecznej.

Reportaż Adama Wielowieyskiego i Witolda Zadrowskiego "Trzy opowieści o niebie i ziemi" dostępny jest na stronie podcastowej polskieradio.pl

"Dom z widokiem". Pierwszy odcinek audioserialu Martyny Wojtkowskiej "W nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua".

733 polskie sieroty i 105 wychowawców przybyło do Nowej Zelandii dokładnie 1 listopada 1944 roku. Audioserial "W Nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua" to opowieść o polskich dzieciach, które po czterech latach wojennej tułaczki, od Syberii, przez obozy uchodźców w Iranie, trafiły do Nowej Zelandii. To poruszająca historia dzieci, które w czasie II wojny światowej znalazły schronienie w Nowej Zelandii po traumatycznych przeżyciach na zesłaniu w ZSRR. Doświadczyły tam głodu, zimna, strachu i śmierci rodziców. Po kilkuletniej tułaczce przez ZSRR, Persję i Indie trafiły do Nowej Zelandii. W sensie formalnym dzieci z Pahiatua zostały pierwszymi uchodźcami w tym państwie. Ówczesny rząd w Wellingtonie pokrył koszty utrzymania polskich uchodźców i zorganizował dla nich obóz-osiedle w pobliżu miasteczka Pahiatua. Miejsce szybko zostało nazwane małą Polską, a geograficzny koniec świata stał się dla polskich dzieci nowym początkiem. Większość z nich nie wróciła do rodzinnego kraju.

"Dom z widokiem". Pierwszy odcinek audioserialu Martyny Wojtkowskiej "W nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua" dostępny jest na stronie podcastowej polskieradio.pl

"Pamięć radia" - reportaż Janusza Deblessema

Czy audycje radiowe mogą przetrwać próbę czasu? Czy głos, raz usłyszany, może pozostać z nami na lata? Przykładem, który wciąż rozbrzmiewa w uszach wielu Polaków, jest Tadeusz Bocheński, pierwszy spiker Polskiego Radia, nazywany "Księciem Spikerów".
W reportażu poświęconym jego pamięci, z archiwalnych taśm przemawiają ci, którzy go znali i podziwiali: Stella Weber, również spikerka, Zbigniew Kopalko, reżyser Teatru Polskiego Radia, Maciej Kwiatkowski, dziennikarz, lektor i historyk Polskiego Radia, oraz legendarny inżynier Jan Zagozda, współtwórca "Radia Retro" i kolekcjoner przedwojennych płyt gramofonowych.
W reportażu wykorzystano fragmenty programu "Znam tylko twoje listy" z 1978 roku, opracowanego przez Annę Chmielewską i Marię Flisowską. Piosenkę reklamową w wykonaniu Bocheńskiego, zapamiętaną sprzed II wojny światowej, przypomniał z archiwalnej taśmy spiker Janusz Kilański.
Prawdziwymi skarbami tej historii są przedwojenne nagrania - wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera "Na Anioł Pański" oraz piosenka "Znam tylko twoje listy". Obie wykonywane przez Bocheńskiego i zachowane dzięki kolekcji emerytowanego inżyniera Jana Zagozdę. Reportaż "Pamięć radia" nie tylko historia głosu, ale także pamięci, która, dzięki radiu, nie przemija.

Reportaż Janusza Deblessema "Pamięć radia" dostępny jest na stronie podcastowej polskieradio.pl 

Audycja "Noc z reportażem" emitowana była we wtorek (7 października 2025) o godz. 00.05 na antenie Programu 1.

***
SRPR