Studio reportażu Polskiego Radia

"Trzy opowieści o niebie i ziemi" - reportaż Adama Wielowieyskiego i Witolda Zadrowskiego

W 1976 roku w Iwinach koło Bolesławca pęka tama osadnika kopalni miedzi. Adam Wielowieyski rejestruje wstrząsający materiał – obraz zniszczenia, który na długo pozostaje w pamięci słuchaczy. Trzy lata później poznaje Witolda Zadrowskiego. Razem wracają do Iwin, by nagrać „krajobraz po bitwie”. Tak rodzi się reportaż "Żywioł", nagrodzony I nagrodą w Ogólnopolskim Konkursie na Radiowy Reportaż Literacki.To spotkanie dwóch reportażystów staje się początkiem wieloletniej współpracy. Wielowieyski i Zadrowski wspólnie tworzą ponad 20 reportaży. Wiele z nich zdobywa prestiżowe nagrody, a każdy z nich to osobna opowieść o człowieku, miejscu i czasie. Ponad dekadę po pierwszym wspólnym nagraniu realizują nowy, ambitny projekt. "Trzy opowieści o ziemi i niebie” to trzy przypowieści o ludzkich losach, splecione z ziemią, marzeniami i gwiazdami. Bohaterami są: Skrzypkowa, mieszkanka Iwin koło Bolesławca, gdzie pękła tama w kopalni miedzi. Władysława Olejnikowa, rolniczka z wielkopolskiej wsi Białykał, gospodarująca na 5 hektarach, zafascynowana astronomią oraz Adam Giedrys, skromny krawiec, pasjonat nauki, zaproszony przez NASA do USA.
"Trzy opowieści o ziemi i niebie" zostały wyróżnione w prestiżowym konkursie Prix Futura w 1979 roku, potwierdzając siłę dokumentu radiowego jako formy artystycznej i społecznej.

"Dom z widokiem". Pierwszy odcinek audioserialu Martyny Wojtkowskiej "W nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua".

733 polskie sieroty i 105 wychowawców przybyło do Nowej Zelandii dokładnie 1 listopada 1944 roku. Audioserial "W Nowej Zelandii zaczyna się dzień. Opowieść o dzieciach z Pahiatua" to opowieść o polskich dzieciach, które po czterech latach wojennej tułaczki, od Syberii, przez obozy uchodźców w Iranie, trafiły do Nowej Zelandii. To poruszająca historia dzieci, które w czasie II wojny światowej znalazły schronienie w Nowej Zelandii po traumatycznych przeżyciach na zesłaniu w ZSRR. Doświadczyły tam głodu, zimna, strachu i śmierci rodziców. Po kilkuletniej tułaczce przez ZSRR, Persję i Indie trafiły do Nowej Zelandii. W sensie formalnym dzieci z Pahiatua zostały pierwszymi uchodźcami w tym państwie. Ówczesny rząd w Wellingtonie pokrył koszty utrzymania polskich uchodźców i zorganizował dla nich obóz-osiedle w pobliżu miasteczka Pahiatua. Miejsce szybko zostało nazwane małą Polską, a geograficzny koniec świata stał się dla polskich dzieci nowym początkiem. Większość z nich nie wróciła do rodzinnego kraju.

"Pamięć radia" - reportaż Janusza Deblessema

Czy audycje radiowe mogą przetrwać próbę czasu? Czy głos, raz usłyszany, może pozostać z nami na lata? Przykładem, który wciąż rozbrzmiewa w uszach wielu Polaków, jest Tadeusz Bocheński, pierwszy spiker Polskiego Radia, nazywany "Księciem Spikerów".
W reportażu poświęconym jego pamięci, z archiwalnych taśm przemawiają ci, którzy go znali i podziwiali: Stella Weber, również spikerka, Zbigniew Kopalko, reżyser Teatru Polskiego Radia, Maciej Kwiatkowski, dziennikarz, lektor i historyk Polskiego Radia, oraz legendarny inżynier Jan Zagozda, współtwórca "Radia Retro" i kolekcjoner przedwojennych płyt gramofonowych.
W reportażu wykorzystano fragmenty programu "Znam tylko twoje listy" z 1978 roku, opracowanego przez Annę Chmielewską i Marię Flisowską. Piosenkę reklamową w wykonaniu Bocheńskiego, zapamiętaną sprzed II wojny światowej, przypomniał z archiwalnej taśmy spiker Janusz Kilański.
Prawdziwymi skarbami tej historii są przedwojenne nagrania - wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera "Na Anioł Pański" oraz piosenka "Znam tylko twoje listy". Obie wykonywane przez Bocheńskiego i zachowane dzięki kolekcji emerytowanego inżyniera Jana Zagozdę. Reportaż "Pamięć radia" nie tylko historia głosu, ale także pamięci, która, dzięki radiu, nie przemija.

Na audycję "Noc z reportażem" w imieniu Bartosza Panka zapraszamy we wtorek (7 października 2025) o godz. 00.05 na antenę Programu 1.

***
SRPR